SMD Direnç Kodları ve Hesaplama

SMD Direnç Hesaplama Aracı

Aşağıdaki hesaplama aracını kullanarak SMD dirençlerinizin ohm değerlerini hızlıca hesaplayabilirsiniz:

SMD Direnç Kodu Nedir ?

Elektronik devrelerde kullanılan SMD (Surface Mount Device) dirençler, küçük boyutları sayesinde yerden tasarruf sağlar ve yüksek yoğunluklu devre tasarımlarına olanak tanır. Ancak bu dirençlerin üzerinde renk kodları yerine sayısal kodlar bulunur. Bu kodlara SMD direnç kodları denir ve direncin ohm (Ω) cinsinden değerini gösterir.

SMD dirençlerin değerini okumak için farklı kodlama sistemleri kullanılır. Bunlar 3 ana gruba ayrılır.

• 3 Haneli Kod Sistemi
• 4 Haneli Kod Sistemi
• EIA-96 Kod Sistemi

3 Haneli SMD Direnç Kodları

3 haneli SMD direnç kodu, en yaygın kullanılan sistemdir ve genellikle %5 toleranslı dirençlerde bulunur. 3. ve son rakam 0 ise hesaba katılmaz ve ohm değeri direkt okunur. Örneğin 330 -> 33 Ohm

• İlk iki rakam → Direncin değerini gösterir.

• Son rakam → Kaç sıfır ekleneceğini (10’un üssünü) belirtir.

? Formül: Değer (Ω) = (İlk iki rakam) × 10^(Son rakam)

Örnekler

• 101 → 10 × 10¹ = 100 Ω

• 472 → 47 × 10² = 4.7 kΩ

• 333 → 33 × 10³ = 33 kΩ

• 105 → 10 × 10⁵ = 1 MΩ

Bazı dirençlerin üzerinde “R” harfi bulunur. Bu harf, aslında nokta veya virgül yerine kullanılır. Yani direnç değeri küsuratlıysa rakamların arasına “R” yazılır.

• 4R7 → 4.7 Ω

• 6R8 → 6.8 Ω

• R22 → 0.22 Ω

• R47 → 0.47 Ω

• 0R0 → 0 Ω (sıfır ohm, köprü olarak kullanılır)

Bu yöntem sayesinde hem tam sayı hem de küsuratlı değerler, direnç üstünde çok az yer kaplayarak gösterilebilir. Küçük boyutlu SMD dirençlerde standart haline gelmiş pratik bir çözümdür.

4 Haneli SMD Direnç Kodları

3 haneli sisteme benzer şekilde kullanılan bir diğer yöntem de 4 haneli SMD direnç kodlarıdır. Bu sistem genellikle %1 toleranslı dirençlerde tercih edilir.

Mantığı basittir:

• İlk üç rakam → direncin değerini verir.

• Son rakam → çarpanı, yani kaç sıfır ekleneceğini belirtir.

? Formül: Değer (Ω) = (İlk üç rakam) × 10^(Son rakam)

Örnekler

• 1001 → 100 × 10¹ = 1 kΩ

• 4700 → 470 × 10⁰ = 470 Ω

• 1502 → 150 × 10² = 15 kΩ

• 1000 → 100 × 10⁰ = 100 Ω

4 haneli sistemde de aynı şekilde “R” harfi nokta yerine kullanılır. Bu sayede düşük ve küsuratlı değerler kolayca ifade edilir.

• 4R70 → 4.7 Ω

• 6R80 → 6.8 Ω

• R220 → 0.22 Ω

• R470 → 0.47 Ω

• 0R00 → 0 Ω (sıfır ohm, jumper)

4 haneli kodlama, daha hassas değerlerin yazılmasına imkan tanır. Bu yüzden genellikle ölçümlerde yüksek doğruluk gereken devrelerde tercih edilir. Küçük boyutlu dirençlerde hem tam sayı hem de küsuratlı değerleri net ve anlaşılır şekilde göstermesi büyük avantaj sağlar.

EIA-96 SMD Direnç Kodlama Sistemi

Bazı hassas SMD dirençlerde EIA-96 adı verilen özel bir kodlama sistemi kullanılır. Bu sistem özellikle %1 toleranslı dirençlerde tercih edilir. 3 veya 4 rakam yerine, iki basamaklı sayı + bir harf kombinasyonu ile yazılır.

• İlk iki rakam (01–96 arası) → Direncin temel değerini (E96 serisinden) gösterir.

• Sonundaki harf → Çarpan katsayısını belirtir.

EIA-96 Tablosu (01–96)

EIA-96 sistemi sayesinde dirençler daha küçük boyutlara sığdırılabilir ve yüksek hassasiyetli (1% toleranslı) dirençlerde net bir standart sağlanır. Özellikle hassas ölçüm devrelerinde, sinyal işleme kartlarında ve profesyonel elektronik uygulamalarda sıkça kullanılır.