Dirençler, elektrik devrelerinde akımı sınırlandırmak için kullanılan pasif bileşenlerdir. Direncin üzerinde bulunan renk bantları, direncin değerini ve toleransını belirlemeye yarar. Dirençler genellikle 4, 5 veya 6 bantlı olarak bulunur

Direnç Renk Kodları Tablosu

Her renk belirli bir sayısal değere ve çarpana karşılık gelir:

  • Siyah: 0 (x1)
  • Kahverengi: 1 (x10)
  • Kırmızı: 2 (x100)
  • Turuncu: 3 (x1.000)
  • Sarı: 4 (x10.000)
  • Yeşil: 5 (x100.000)
  • Mavi: 6 (x1.000.000)
  • Mor: 7 (x10.000.000)
  • Gri: 8 (x100.000.000)
  • Beyaz: 9 (x1.000.000.000)

Tolerans Renk Kodları

Tolerans, direnç değerinin üretim sürecindeki olası sapmalarını gösterir:

  • Kahverengi: ±1%
  • Kırmızı: ±2%
  • Altın: ±5%
  • Gümüş: ±10%

Direnç Değerinin Hesaplanması

Direnç değerini hesaplamak için direnç üzerindeki renk bantları okunur. İlk bantlar direncin sayısal değerini, sonraki bant çarpanı ve son bant toleransı gösterir. Her rengin bir sayısal karşılığı vardır. İlk renkler birleştirilerek direnç değeri bulunur, çarpanla çarpılarak nihai değer elde edilir. Son bant ise direncin toleransını, yani hassasiyetini belirtir.

Örnek Hesaplamalar

  1. 3 Bantlı Direnç:
    • Renkler: Kahverengi (1), Siyah (0), Kırmızı (çarpan 100)
    • Hesaplama: 10 x 100 = 1.000 ohm (1 kΩ)
  2. 4 Bantlı Direnç:

    • Renkler: Kahverengi (1), Siyah (0), Kırmızı (×100), Altın (±5%)
    • Hesaplama: 10 × 100 = 1.000 Ω (1 kΩ) ±5%
  3. 5 Bantlı Direnç:

    • Renkler: Kırmızı (2), Yeşil (5), Siyah (0), Kahverengi (×10), Mavi (±0.25%)
    • Hesaplama: 250 × 10 = 2.500 Ω (2.5 kΩ) ±0.25%
  4. 6 Bantlı Direnç:

    • Renkler: Mavi (6), Mor (7), Kırmızı (2), Turuncu (×1 kΩ), Kahverengi (±1%), Kırmızı (50 ppm/°C)
    • Hesaplama: 672 × 1.000 = 672.000 Ω (672 kΩ) ±1%
    • Sıcaklık Katsayısı: 50 ppm/°C

Bu hesaplama yöntemi sayesinde dirençlerin değerleri kolayca belirlenebilir ve devrelerde doğru kullanım sağlanabilir.

Not: Direnç üzerindeki renk bantlarını doğru okumak ve yorumlamak, devre tasarımı ve analizi açısından kritiktir. Bu nedenle, renk kodlarını ve hesaplama yöntemlerini iyi bilmek önemlidir.